Zona thần kinh là gì, có nguy hiểm không? Cách điều trị như thế nào

Zona thần kinh được biết tới là một bệnh lý không còn xa lạ hiện nay, thậm chí các con số thống kê còn cho thấy tỷ lệ người mắc qua mỗi năm lại ngày càng gia tăng. Các chuyên gia cho biết, bệnh zona thần kinh cần phải có phương pháp xử lý nhanh chóng để phòng ngừa những hậu quả khó lường có thể xảy ra. Chính vì vậy, việc tìm hiểu những thông tin về zona thần kinh là gì, có nguy hiểm không và cách điều trị như thế nào sẽ giúp mọi người có thể chủ động nhận biết, chữa trị cũng như phòng tránh bệnh được hiệu quả hơn.

Zona thần kinh là gì?

Zona thần kinh thuộc nhóm các bệnh nhiễm trùng do virus gây ra, cụ thể ở đây là loại virus có tên Vacirella Zosterirus. Theo các bác sĩ Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh, Vacirella Zosterirus thực tế cũng là virus gây ra bệnh thủy đậu. Đối với những người trước đây đã có tiền sử mắc thủy đậu, kể cả bệnh đã được chữa khỏi thì virus cũng không bị tiêu diệt mà vẫn còn nằm ẩn nấp trong các tế bào của hệ thần kinh.

• 20 thực phẩm nên ăn vào ngày đèn đỏ
• 10 cách trị mụn trứng cá an toàn tại nhà
• Chi phí điều trị sùi mào gà

Những yếu tố ảnh hưởng như chấn động về tâm lý, cơ thể suy nhược hay hệ miễn dịch suy giảm hoạt động… đều là các điều kiện thuận lợi để virus bùng phát trở lại và gây ra zona thần kinh. Bệnh lý này thường gặp ở những thời điểm giao mùa, khí hậu ẩm thấp hoặc thời tiết mưa kéo dài. Biểu hiện đặc trưng của bệnh chính là những vết phát ban và dải mụn nước đau rát trên da, tương ứng với vùng dây thần kinh có virus hoạt động.

Thông thường, zona thần kinh sẽ kéo dài trong vòng từ 2 - 3 tuần tùy theo từng trường hợp khác nhau của người bệnh. Đối với câu hỏi zona thần kinh có lây không, các chuyên gia cho biết zona có thể lây truyền từ người sang người, đặc biệt là khi có sự tiếp xúc với các vết tổn thương trên da của bệnh nhân. Tuy nhiên, ở những người đã mắc thủy đậu trước đó thì sẽ không bị nhiễm zona thần kinh từ người khác.

Triệu chứng nhận biết bệnh zona thần kinh

Khi virus Vacirella Zosterirus tái hoạt động, hầu hết các biểu hiện sẽ không bùng phát một cách rõ rệt ngay trên da. Trước đó khoảng một vài ngày, người bệnh thường thấy đau nhức, cảm giác như kiến bò ở xung quanh vùng sắp bị phát ban, kèm theo một số dấu hiệu ở toàn thân như sốt, nhức đầu, người mệt mỏi… Sau đó, đến giai đoạn khởi phát người bệnh có thể nhận biết những triệu chứng zona thần kinh như dưới đây:

• Ban đầu nổi các mảng phát ban đỏ trên da, có thể phù nề nhẹ chạy dọc theo đường dây thần kinh, mọc rải rác hoặc thành từng dải dài. Thời điểm trước và trong khi phát ban người bệnh còn có khả năng bị sưng hạch đau.
• Sau khoảng từ 1 - 2 giờ đồng hồ, trên các mảng ban đỏ bắt đầu hình thành từng chùm mụn nước, chứa dịch trong và khó vỡ.
• Tiếp sau đó, các mụn nước dần chuyển thành mủ có màu đục rồi vỡ ra và xẹp dần, tổn thương sẽ đóng vảy trong vòng từ 7 - 10 ngày, trường hợp bị nhiễm khuẩn sẽ để lại sẹo ở trên da.
• Vùng tổn thương do zona thần kinh của người bệnh có cảm giác tê giật từng cơn, ngứa râm ran và đau rát. Triệu chứng này thường sau khoảng 2 - 4 tuần sẽ biến mất, nhưng đồng thời cũng có người bị kéo dài tình trạng nóng rát rất lâu về sau.
• Một số triệu chứng toàn thân khác: Sốt, người ớn lạnh, rối loạn bài tiết mồ hôi, xuất hiện chứng ù tai ở phía vùng da mắc bệnh, chóng mặt, bước đi loạng choạng...

Zona thần kinh có nguy hiểm không?

Để giải đáp cụ thể về câu hỏi zona thần kinh có nguy hiểm không, chúng ta cần phải dựa trên thể trạng, mức độ bệnh và thời điểm điều trị của từng người. Theo đó, các triệu chứng sẽ khỏi trong thời gian dưới 1 tháng nếu người bệnh có sức khỏe tốt và chăm sóc đúng cách. Ngược lại, trường hợp thể trạng của người bệnh không ổn định hoặc chậm trễ trong việc điều trị có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng như sau:

Zona thần kinh gây biến chứng bội nhiễm da

Đây có thể nói là một trong những biến chứng thường gặp nhất, xảy ra do các chùm mụn nước viêm nhiễm nặng nề tích tụ lại làm phá hủy bề mặt da. Hậu quả là khiến cho da xuất hiện tình trạng sưng tấy đỏ, hình thành các vết loét sâu vô cùng đau đớn. Người bệnh có thể sẽ bị sốt lại và sốt cao hơn trước, vùng tổn thương mưng mủ sau đó lây lan nhiễm trùng ra nhiều vị trí khác ở xung quanh.

Biến chứng zona thần kinh ở mắt

Trong số các vị trí thường xuất hiện zona thì khu vực mắt cũng khá phổ biến và có mức độ nguy hiểm cao, do đó người bệnh phải tuyệt đối cẩn trọng. Bởi hệ thống các dây thần kinh vùng mắt vốn vô cùng nhạy cảm, nếu để bệnh diễn biến kéo dài thì nguy cơ virus tấn công trực tiếp vào giác mạc là rất cao.

Theo đó, biến chứng đầu tiên mà bệnh nhân gặp phải thường sẽ là đỏ mắt, viêm mắt dài ngày, cuối cùng dẫn tới sẹo ở giác mạc gây tác động tiêu cực đến tầm nhìn hoặc thậm chí là mù lòa.

Đau dây thần kinh kéo dài sau zona

Bên cạnh tình trạng bội nhiễm da, chứng đau dây thần kinh sau zona cũng tương đối phổ biến, thường gặp chủ yếu ở những người cao tuổi do bị suy giảm đề kháng và miễn dịch. Các cơn đau dây thần kinh xuất hiện kèm theo cảm giác tê nhức, râm ran ngứa kể cả khi những triệu chứng trước đó như phát ban hay nổi mụn nước đã lành lại.

Biến chứng này hình thành do hệ thống các dây thần kinh bị virus Vacirella Zosterirus tấn công và viêm nhiễm nhưng chưa thể phục hồi trở lại bình thường, khiến cho xung thần kinh xảy ra tình trạng truyền dẫn một cách bất thường gây đau đớn. Tùy thuộc vào bệnh tình cụ thể ở mỗi người mà biến chứng đau dây thần kinh diễn ra từ vài tháng cho tới vài năm, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống sinh hoạt thường ngày.

Người bệnh không chỉ bị rối loạn giấc ngủ, ăn uống kém, thường xuyên lo lắng, về lâu dần gây suy nhược cơ thể mà trong một số trường hợp nghiêm trọng còn lây sang vùng tai và tác động tiêu cực tới thính lực.

Zona thần kinh gây ra hội chứng Ramsay Hunt

Nếu bạn đang băn khoăn zona thần kinh có nguy hiểm không thì hội chứng Ramsay Hunt mặc dù hiếm gặp nhưng lại được biết đến là một biến chứng vô cùng nặng nề của bệnh, đáng ngại hơn là nó cũng thường xảy ra ở người bệnh cao tuổi.

Đối với hội chứng này, virus Vacirella Zosterirus gây zona sẽ có ảnh hưởng tới các dây thần kinh mặt ở phía gần một bên tai. Ramsay Hunt được biểu hiện qua những triệu chứng bao gồm: Phát ban và nổi mụn ở xung quanh tai, đau tai nặng, buồn nôn, chóng mặt, nguy hiểm hơn cả là mất thính lực, vùng mặt ở bên tai mắc bệnh yếu đi hoặc liệt hẳn.

Một số biến chứng nguy hiểm khác

Bệnh zona thần kinh nếu không được chữa trị đúng cách nhanh chóng còn có thể gây ra nhiều hậu quả khó lường đối với những cơ quan khác trong cơ thể. Virus tấn công vào đâu sẽ làm vùng đó bị nhiễm trùng, ví dụ như viêm gan, viêm phổi, viêm màng não, viêm não… Những biến chứng này cần phải thăm khám và tìm ra phương pháp giải quyết nhanh chóng bởi có nguy cơ cao đe dọa trực tiếp tính mạng của người bệnh.

Cách điều trị zona thần kinh

Qua những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ trong phần trước, chúng ta có thể nhận thấy rằng zona thần kinh là loại bệnh lý có khả năng để lại nhiều vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe của người mắc. Chính vì vậy, người bệnh tuyệt đối không được coi thường, chủ quan hay tự ý điều trị zona tại nhà, thay vào đó tốt nhất là nên tìm đến những cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám bác sĩ và thực hiện theo phác đồ điều trị sao cho mang lại kết quả cao.

Theo các chuyên gia sức khỏe, zona thần kinh nên được chữa trị tốt nhất trong vòng 48 tiếng kể từ khi xuất hiện các tổn thương trên bề mặt da, càng để lâu thì nguy cơ dẫn đến biến chứng lại càng gia tăng. Xét về phương pháp chữa, thực tế đến nay vẫn chưa có một loại thuốc đặc trị nào đối với bệnh lý này. Bởi vậy cách điều trị zona thần kinh hiệu quả hiện tại chính là tìm ra nguyên nhân, loại bỏ triệu chứng, sử dụng thuốc nhằm ức chế sự phát triển của virus kết hợp với việc chăm sóc đúng cách.

Các loại thuốc chữa zona thần kinh thường được bác sĩ chỉ định, kê đơn có thể kể đến bao gồm: Thuốc giảm đau, thuốc kháng virus, thuốc kháng Histamin, thuốc chống viêm, thuốc hạ sốt, thuốc hỗ trợ làm lành tổn thương da… Nếu người bệnh có sức khỏe và đề kháng yếu cũng được xem xét để sử dụng thêm thuốc tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch. Bệnh nhân lưu ý cần tuân thủ tuyệt đối theo liều lượng thuốc mà bác sĩ đã hướng dẫn để hạn chế được các tác dụng phụ không mong muốn xảy ra.

Bên cạnh đó, người bệnh zona thần kinh còn phải được chăm sóc cẩn thận tại nhà theo một số điều lưu ý dưới đây:

• Giữ gìn cẩn thận các vùng da đang bị tổn thương luôn được khô thoáng, sạch sẽ, không chà xát, gãi hay tiếp xúc nhiều với các vết thương, sát khuẩn theo đúng cách.
• Mặc những loại quần áo rộng rãi, thoải mái, làm từ chất liệu mềm mại để tránh cọ xát vào tổn thương trên da, vệ sinh tay thật sạch trước và sau khi tiến hành chăm sóc, bôi thuốc điều trị lên da.
• Dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi thư giãn, ngủ đủ giấc, tránh không để đầu óc căng thẳng hoặc tâm lý lo lắng quá mức bởi điều này hoàn toàn có thể khiến cho zona thần kinh diễn biến dai dẳng và khó hồi phục hơn.
• Điều chỉnh lại chế độ ăn uống: Bổ sung những loại thực phẩm giàu vitamin B6, B12, C, lysine và khoáng chất kẽm (gan động vật, cá, các loại đậu, bơ, sữa, quả cam…). Tránh xa các món ăn chứa nhiều chất béo, bia rượu, socola, ngũ cốc tinh chế…
• Trong quá trình điều trị zona thần kinh nếu thấy xảy ra vấn đề bất thường nào, người bệnh phải chủ động liên hệ ngay với bác sĩ để có hướng xử lý kịp thời.

Như vậy, trong bài viết trên đây doctortuan đã tổng hợp và gửi tới bạn đọc những thông tin cơ bản về bệnh zona thần kinh là gì, có nguy hiểm không và cách điều trị như thế nào. Nhìn chung, zona thần kinh là dạng bệnh lý gây ra bởi virus, có khả năng lây nhiễm và để lại nhiều biến chứng nặng nề nếu không tiến hành chữa trị ngay từ sớm. Do đó, ngay từ khi xuất hiện các biểu hiện nghi ngờ tốt nhất là người bệnh nên đến khám bác sĩ chuyên khoa để bảo đảm an toàn cho sức khỏe của chính bản thân mình và mọi người xung quanh.