Các mốc khám thai quan trọng mẹ bầu nên biết

Trong quá trình mang thai 9 tháng 10 ngày, việc nắm rõ các mốc khám thai quan trọng, mốc siêu âm định kỳ trong thời kỳ mang thai là việc cần thiết giúp mẹ bầu có thể biết được thai nhi có đang phát triển bình thường hay không. Vậy cụ thể các mốc khám thai quan trọng là vào thời gian nào và sẽ kiểm tra những gì, chị em đã hoặc có dấu hiệu mang thai cùng theo dõi qua bài viết dưới đây nhé.

Tầm quan trọng của các mốc khám thai định kỳ

Việc siêu âm và thực hiện các mốc khám thai quan trọng trong thai kỳ là rất cần thiết để biết được tình trạng phát triển của thai nhi và cũng là để kịp thời phát hiện những bất thường của cả mẹ và bé.

Mẹ bầu sẽ nắm rõ tình hình phát triển của thai nhi thông qua các buổi thăm khám định kỳ. Ngoài ra thai phụ sẽ được bác sĩ tư vấn về chế độ dinh dưỡng và những điều cần tránh khi mang thai để có một thai kỳ khỏe mạnh. Mẹ bầu cần tuân thủ lịch khám thai định kỳ bởi một vài xét nghiệm chỉ cho kết quả chính xác trong khoảng thời gian nhất định.

Với nền y học hiện đại phát triển, hệ thống máy móc, trang thiết bị y tế ngày càng hiện đại thì việc khám thai, siêu âm thai và xét nghiệm càng trở nên dễ dàng hơn. Mẹ bầu khám thai định kỳ giúp giảm thiểu nguy cơ tử vong của thai nhi so với những mẹ bầu không khám thai định kỳ.

Sau lần khám thai đầu tiên, bác sĩ sản khoa sẽ cho mẹ bầu lịch khám thai định kỳ và tư vấn  các mốc khám thai quan trọng mẹ cần thực hiện trong suốt thai kỳ. Thông thường trong 6 tháng đầu của thai kỳ, thai phụ được yêu cầu đi khám thai mỗi tháng một lần. Bước vào tam cá nguyệt thứ ba, thai phụ sẽ phải đi khám thường xuyên hơn, khi bước vào tuần thai thứ 38 mẹ bầu cần đi khám 1 tuần 1 lần để theo dõi sức khỏe của thai nhi và theo dõi các dấu hiệu sắp sinh.

⚡BÀI VIẾT LIÊN QUAN⚡

👉 Cách tính ngày rụng trứng để mang thai theo ý muốn

👉 Mang thai tháng đầu nên ăn gì

Lịch các mốc khám thai định kỳ mà mẹ bầu cần lưu ý

Lịch khám thai định kỳ trong tam cá nguyệt thứ nhất (từ tuần thứ 5 đến 13 tuần 6 ngày)

1. Mốc khám thai quan trọng – Khi có dấu hiệu mang thai

Việc khám thai lần đầu thường diễn ra khi chị em có thai khoảng 5 – 8 tuần. Đây là một trong các mốc khám thai quan trọng để xác định thai đã vào tử cung chưa và xác định vị trí làm tổ của phôi thai.

Chị em có thể biết mình có thai khi nhận thấy bị trễ kinh khoảng 1 tuần và dùng que thử thai thấy lên 2 vạch. Khi đi khám, bác sĩ sẽ cho mẹ bầu làm các xét nghiệm sau:

• Kiểm tra cân nặng, chiều cao để tính chỉ số BMI của cơ thể nhằm đánh giá chị em có bị thừa cân, béo phì hay không. Nếu có bất thường, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách kiểm soát cân nặng khi mang thai nhằm hạn chế các biến chứng thai kỳ có thể xảy ra.
• Kiểm tra huyết áp để biết thai phụ có bị cao huyết áp hay không và có biện pháp phòng ngừa nguy cơ thai phụ có thể bị tiền sản giật khi sinh.
• Thử nước tiểu kiểm tra nồng độ hormone thai kỳ HCG để biết chắc chắn chị em đang mang thai, phôi thai đang phát triển bình thường.
• Siêu âm qua đường âm đạo kiểm tra vị trí phôi thai và tuổi thai nhằm kịp thời phát hiện các bất thường như thai ngoài tử cung,...
• Dựa vào ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối bác sĩ sẽ tính tuổi thai và ngày dự sinh của em bé.
• Thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra một số bệnh như sởi, thủy đậu, viêm gan B, giang mai, HIV/AIDS, yếu tố Rh, nhóm máu,...

Tại buổi khám thai đầu tiên, ngoài việc tư vấn về các mốc khám thai quan trọng, bác sĩ cũng sẽ tư vấn cho thai phụ cách bổ sung axit folic nhằm ngăn ngừa tình trạng nứt đốt sống của thai nhi; tư vấn về các vấn đề liên quan đến dinh dưỡng, chế độ ăn uống, đảm bảo dinh dưỡng cho thai nhi. Đồng thời bác sĩ cũng cảnh báo các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé như làm việc trong môi trường độc hại, hút thuốc, sử dụng ma túy, uống rượu và sử dụng các chất kích thích khác. Tư vấn về các xét nghiệm sàng lọc trước sinh mà có thể mẹ bầu phải tiến hành trong thai kỳ.

Trong lần khám đầu tiên, chị em phải cung cấp cho bác sĩ các thông tin liên quan đến thai kỳ như:

• Thông tin về chu kỳ kinh nguyệt
• Đã từng bị sảy thai, sinh non, tiền sản giật hoặc nhiễm trùng ở lần mang thai trước hay chưa
• Mẹ bầu đang điều trị căn bệnh mãn tính như bệnh đái tháo đường hoặc cao huyết áp hoặc đang dùng thuốc điều trị một bệnh nào đó. Hãy mang sổ khám bệnh, đơn thuốc hoặc thuốc mà chị em đang uống theo để bác sĩ biết cụ thể.
• Mẹ bầu hoặc bất kỳ người thân trong gia đình từng có con bị dị tật bẩm sinh như down, nứt đốt sống,... hoặc mắc căn bệnh di truyền như tế bào hình liềm hoặc xơ nang.

Thông thường bác sĩ sẽ hẹn thai phụ trở lại khám sau khoảng 4 tuần. Đôi khi lịch khám thai cho lần khám kế tiếp sau khoảng 1 – 2 tuần sau lần khám đầu tiên. Lịch khám sẽ phụ thuộc vào sức khỏe của thai phụ và tình trạng phát triển của thai nhi, tuổi thai.

2. Mốc khám thai lần khám thứ 2: Tuần thai thứ 8

Nếu ở lần khám thai đầu tiên, bác sĩ siêu âm chưa kiểm tra được tim thai hoặc phôi thai có vấn đề, bác sĩ chuyên khoa sản sẽ hẹn bạn tái khám lần thứ 2 khi thai khoảng 8 tuần. Ở lần khám thai này, bác sĩ vẫn tiến hành kiểm tra cân nặng, đo huyết áp, thử nước tiểu, thử máu và siêu âm để đánh giá tình trạng phát triển của thai nhi.

3. Mốc khám thứ 3: Tuần thai thứ 10 – 13 tuần 6 ngày.

Mốc khám từ tuần thứ 10 đến 13 tuần 6 ngày là một trong các mốc khám thai quan trọng đánh giá nguy cơ các dị tật mà thai nhi có thể mắc phải, mẹ bầu tuyệt đối không được bỏ qua mốc khám thai này.

Kể từ tuần thai thứ 10, khi khám thai định kỳ, ngoài các thăm khám thông thường như kiểm tra cân nặng, đo huyết áp, siêu âm bác sĩ sẽ chỉ định mẹ bầu làm các xét nghiệm quan trọng sau:

• Ở tuần thai thứ 10, mẹ bầu được chỉ định làm xét nghiệm Thalassemia để biết thai nhi có nguy cơ bị thiếu máu di truyền, hồng cầu bị vỡ sớm dẫn đến thiếu oxy hay không.
• Trong khoảng thời gian từ tuần thứ 10 đến tuần thứ 12, tùy vào vị trí của thai nhi trong tử cung, bác sĩ sẽ đo nhịp tim của em bé bằng thiết bị cầm tay Doppler.
• Trong khoảng thời gian từ tuần thứ 11 – 13 tuần 6 ngày: bác sĩ sẽ chỉ định làm xét nghiệm Double Test và siêu âm kiểm tra các bất thường có thể xảy ra ở tuổi thai này như thai vô sọ, thoát vị rốn, bàng quang lớn,... và siêu âm đo độ mờ da gáy nhằm đánh giá thai nhi có nguy cơ bị Down và một số bệnh bất thường về nhiễm sắc thể như bệnh Edward hoặc Patau hay không. Mốc khám thai tuần 12 giúp các mẹ biết được sự hình thành của các chi, cột sống, các bộ phận khác của cơ thể và độ mờ da gáy của thai nhi. Với độ mờ da gáy dày 3,5 – 4,4mm thì tỷ lệ bất thường nhiễm sắc thể là 21,1%; còn nếu độ mờ da gáy lớn hơn 6,5mm thì thai nhi sẽ có bất thường nhiễm sắc thể cao lên tới 64,5%. Nếu siêu âm đo độ mờ da gáy có kết quả cho thấy thai nhi có nguy cơ mắc bệnh di truyền cao thì bác sĩ sẽ tư vấn những xét nghiệm cần thiết giúp chẩn đoán chính xác bệnh như xét nghiệm NIPT hoặc sinh thiết gai nhau.

Lịch khám thai định kỳ trong tam cá nguyệt thứ hai

Thông thường trong tam cá nguyệt thứ 2, mỗi tháng mẹ bầu sẽ phải đi khám một lần theo lịch hẹn của bác sĩ. Tuy nhiên nếu tình trạng sức khỏe của mẹ bầu hoặc thai kỳ có vấn đề thì khoảng cách thời gian giữa các lần khám thai sẽ gần hơn.

4. Mốc khám thai lần 4: Tuần thứ 16 – tuần thứ 20 (Chuẩn đoán giới tính)

Đối với mốc khám thai tuần thứ 16 các mẹ sẽ biết được giới tính của con mình là trai hay gái. Bên cạnh đó, phương pháp siêu âm ở giai đoạn này giúp mẹ xác định lượng nước ối có bất thường không cũng như xác định xem thai có đang phát triển ổn định hay không. Đồng thời bác sĩ cũng đo tim thai và tử cung, phục vụ cho việc chuẩn bị sinh nở sau này.

Mốc khám thai từ tuần 16 - 20 cũng là một trong các mốc khám thai quan trọng nhất trong thai kỳ bởi vào tuần thai thứ 16 mẹ bầu cần thực hiện xét nghiệm tầm soát trước sinh Triple Test. Xét nghiệm này nhằm xác định các bất thường về nhiễm sắc thể hoặc ống thần kinh nếu có. Bác sĩ sẽ căn cứ vào hình ảnh siêu âm thai cũng như kết quả xét nghiệm Triple Test để quyết định có chọc ối để tiếp tục kiểm tra hay không.

Đến tuần thứ 20 có thể phát hiện được huyết áp của thai phụ có vấn đề gì không để đề phòng được bệnh lý tiền sản giật, sản giật có thể xảy ra trong những tuần thai tiếp theo. Trong lần khám thai này có thể biết được thai nhi có bị suy dinh dưỡng trong tử cung hay không, từ đó sẽ có những thay đổi trong chế độ ăn của mẹ bầu để khắc phục tình trạng này.

5. Mốc khám thai lần 5: Tuần 21 – tuần 24 của thai kỳ (Siêu âm 4D để phát hiện bất thường về thai nhi)

Một trong các mốc khám thai quan trọng tiếp theo mà mẹ bầu nên chú ý là tuần thai thứ 21 – tuần thai thứ 24. Ở mốc khám thai tuần 22, bác sĩ sẽ phát hiện các bất thường về hình thái của thai nhi như sứt môi, dị dạng ở các cơ quan, các bất thường về tim và hệ xương... Nếu nhận thấy có sự bất thường, bác sĩ sẽ đưa ra những biện pháp can thiệp kịp thời cho sản phụ.

Trong trường hợp mẹ bầu chưa được tiêm uốn ván bao giờ thì cũng sẽ được tiêm phòng vào lần khám thai này và mũi thứ 2 sẽ cách mũi trước 1 tháng. Nếu trong vòng 5 năm, mẹ bầu đã tiêm phòng uốn ván đủ 2 mũi thì không cần phải tiêm nữa.

Các mốc khám thai quan trọng trong tam cá nguyệt thứ 3

6. Mốc khám thai 32 tuần (Kiểm tra ngôi thai và sàng lọc trước sinh)

Nhắc đến các mốc khám thai quan trọng cần tiến hành trước sinh mẹ cũng cần đặc biệt lưu tâm thăm khám thai ở tuần thai thứ 32. Trong lần khám này những vấn đề như dị tật, động mạch của thai nhi sẽ được phát hiện sớm.

Bước sang tuần thai thứ 32, 33 em bé trong bụng thường có cân nặng khoảng từ 1,5 đến 1,8kg. Não bộ, xương hộp sọ lớn và cứng cáp hơn giai đoạn trước rất nhiều. Chân và tay thai nhi đã phát triển rõ rệt, em bé đã có đủ móng chân, móng tay, lông mi, lông mày và tóc. Đa số các bé ở thời điểm này đã có chiều dài khoảng 42cm.

Mốc khám thai tuần 32 rất quan trọng, bác sĩ có thể phát hiện dị tật của bé thông qua hình ảnh siêu âm. Tại lần khám thai tuần thứ 32 bác sĩ sẽ khảo sát kỹ hơn các dị tật bất thường ở tim, mạch, cấu trúc não bộ. Đồng thời cho mẹ bầu thấy được sự phát triển của thai nhi.

Bên cạnh đó ở tuần thai thứ 32 đã xác định được ngôi thai đã thuận chưa, sự tương xứng giữa cân nặng của thai nhi và khung xương chậu của mẹ. Từ đó bác sĩ dự đoán các nguy cơ có thể xảy ra trong ngày sinh và đưa ra phương pháp sinh nở phù hợp. Ngoài ra, bác sĩ sẽ kiểm tra nhau thai, lượng nước ối xem có vấn đề bất thường hay không.

Lịch khám thai ở tuần thai thứ 32 nhằm đảm bảo thai nhi đang phát triển tốt nhất ở giai đoạn về đích.

7. Khám thai ở tuần thai thứ 36

Mốc khám thai cuối cùng trong các mốc khám thai quan trọng của 9 tháng 10 ngày thai kỳ là khám thai ở tuần thứ 36. Ở lần khám này bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm 4D nhằm theo dõi Doppler động mạch rốn, động mạch não, động mạch tử cung, dây rốn, nước ối,... Ở tuần thai thứ 36, bác sĩ sẽ dự đoán cân nặng lúc sinh và các tư vấn về dinh dưỡng nếu thai nhi không đáp ứng đủ cân nặng theo tiêu chuẩn.

Khi mang thai đến giai đoạn này, mẹ bầu sẽ phải đi khám thai 1 tuần 1 lần. Trong mỗi lần khám, bác sĩ sẽ tiến hành các thăm khám thường quy, kiểm tra cổ tử cung kết hợp với siêu âm thai, Ngoài ra, bác sĩ sẽ đề nghị làm xét nghiệm khung chậu để đánh giá mẹ bầu có thể sinh thường hay phải mổ đẻ.

Những trường hợp phải đẻ mổ bao gồm khung xương chậu hẹp, nhau tiền đạo, ngôi thai không thuận, đã từng mổ đẻ trong lần sinh trước,...

Một số câu hỏi thường gặp thường gặp về vấn đề khám thai

Bị lỡ hoặc muộn một trong các mốc khám thai quan trọng có sao không?

Một số ít trường hợp mẹ bầu vì lý do nào đó mà bị lỡ hoặc thăm khám muộn hơn so với các mốc khám thai quan trọng thì vẫn cần thăm khám ngay với các bác sĩ sản phụ khoa để được hướng dẫn cụ thể. Thông thường, các mốc khám thai quan trọng sẽ có thời hạn thực hiện nhất định, nếu bạn đã bỏ lỡ thì không thể quay lại. Việc thực hiện khám hoặc làm các xét nghiệm muộn sẽ không đảm bảo độ chính xác cao hoặc phải chờ đến mốc khám tiếp theo mới có thể thực hiện, sàng lọc những dị tật. Càng phát hiện dị tật muộn, thai càng lớn thì việc đình chỉ thai nghén càng gây nhiều ảnh hưởng không tốt đến mẹ bầu. Do đó, các mẹ nên cố gắng chú ý thăm khám đúng theo các mốc khám thai quan trọng.

Chỉ thực hiện thăm khám các cột mốc khám thai quan trọng nhất có được không?

Bên cạnh các mốc khám thai quan trọng thì các bác sĩ và chuyên gia sản phụ khoa vẫn khuyến cáo mẹ bầu nên thực hiện đầy đủ các lần thăm khám định kỳ. Những lần khám định kỳ mẹ sẽ theo dõi được vị trí bám của dây rốn, bánh nhau,... hoặc các vấn đề viêm nhiễm phụ khoa, các bất thường liên quan đến cân nặng, huyết áp của mẹ từ đó tư vấn cách điều chỉnh phù hợp.

Khám thai định kỳ cũng giúp mẹ theo dõi sự phát triển của thai nhi theo từng tuần từ những số liệu về kích thước, cân nặng. Nếu thai nhi đang phát triển lớn hơn quá nhiều hoặc thấp hơn so với kích thước, cân nặng tiêu chuẩn thì cần có sự thay đổi về chế độ dinh dưỡng để đảm bảo trẻ sinh ra đạt đủ cân nặng tiêu chuẩn.

Đi khám thai có phải nhịn ăn không?

Khi tư vấn về các mốc khám thai quan trọng, định kỳ, mẹ bầu cũng sẽ được bác sĩ thông báo về thời điểm cần thực hiện xét nghiệm đường huyết. Xét nghiệm này thường được thực hiện vào tuần thứ 24 - 28, lúc này mẹ cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm 8 - 10 tiếng. Trừ lần thực hiện xét nghiệm này phải nhịn ăn, còn lại tất cả những lần khám thai khác mẹ vẫn có thể ăn uống bình thường. Việc khám thai ở bệnh viện có thể sẽ lâu hơn do bệnh nhân đông, khi đi thăm khám mẹ cũng nên chuẩn bị thêm đồ ăn để sử dụng trong thời gian chờ đợi.

Việc nắm được các mốc khám thai quan trọng giúp mẹ bầu chủ động trong việc thăm khám, theo dõi về tình trạng sức khỏe của bản thân và thai nhi. Trên đây là các mốc khám thai quan trọng mà mẹ bầu nên biết, chúc các mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh.

✨THAM KHẢO THÊM: ✨

• Phân biệt máu báo có thai với máu báo kinh
• Làm sao biết mình đã mang thai
• Hôi nách sinh con có bị hôi nách không?