Thông tin y học: Chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì?

Chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì, là điều mà nhiều người vẫn luôn thắc mắc khi nhắc tới dịch vị dạ dày. Dạ dày là một bộ phận đóng vai trò rất quan trọng trong cơ thể giúp tiêu hóa thức ăn, đặc biệt là dịch vị trong dạ dày giúp hỗ trợ chuyển hóa để dễ vận chuyển và tiêu hóa thức ăn hơn. Trong dịch vị có chất nhầy bao phủ toàn bộ niêm mạc dạ dày, vậy chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì? Các bạn đọc sẽ được doctortuan.webflow.io giải đáp ngay thắc mắc này dưới đây.

Dịch vị là gì?

Dịch vị là một hỗn hợp các chất trong dạ dày do tuyến vị tiết ra. Trung bình mỗi ngày dạ dày bài tiết từ 1 đến 2,5 lít dịch vị.

Dịch vị là một chất lỏng không màu và có kết cấu hơi sánh, có thành phần chính là acid chlorhydric (HCl) và enzyme pepsin. Acid chlorhydric tồn tại trong dịch vị dưới hai dạng là dạng tự do và dạng kết hợp protein với nồng độ cao, loại acid này giữ vai trò kháng lại các vi sinh vật ngăn ngừa nhiễm trùng và đóng vai trò quan trọng để tiêu hóa thức ăn. Mặt khác, enzyme pepsin giúp dạ dày tiêu hóa thức ăn có bản chất protein thành các chuỗi liên kết peptide dài, liên tục, không phân nhánh (Polypeptide) để tiêu hủy tốt hơn. Ngoài ra, dịch vị dạ dày còn có chất nhầy bao bọc niêm mạc và các thức ăn. Vậy chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì?

• Tỏi đen có tác dụng gì với sức khỏe?
• Hàu sữa làm món gì ngon tốt cho sinh lý?
• Hội chứng ruột kích thích
• Ăn gì tăng chất nhầy tử cung?

Trước hết cần hiểu rõ về các đặc tính chung của dịch vị như sau:

-Màu sắc: dịch vị thường trong suốt và không có màu. Khi dịch vị vị có các màu sắc khác tức là cơ thể đang gặp các vấn đề về dạ dày và cần thực hiện xét nghiệm sinh hóa để chẩn đoán chính xác hơn. Ví dụ khi dịch vị có màu đỏ rất có thể là do xuất huyết dạ dày, chấn thương, giãn tĩnh mạch, ung thư dạ dày,… hoặc khi có màu nâu đen thì có thể do các vấn đề bất thường của mật.

-Mùi: mùi vị thông thường sẽ có cảm giác hơi hăng. Tương tự như màu sắc, nếu dịch vị có mùi lạ thì cũng là biểu hiện của các bệnh lý đường tiêu hóa. Nếu như dịch vị có mùi chua và hôi thì cơ thể có khả năng bị hẹp môn vị, mùi nồng nặc như phân có thể do tắc ruột hoặc dò dạ dày, trường hợp dịch vị không có mùi gì thì là do vô toan dạ dày.

-Thể tích: cơ thể sẽ bài tiết khoảng 50ml dịch vị mỗi giờ khi nhịn đói, nếu thể tích dịch vị tiết ra quá nhiều lên tới hơn khoảng 250ml/ giờ thì cơ thể có khả năng hẹp môn vị hoặc đang mắc chứng tăng tiết dịch dạ dày.

-Độ nhầy: chất nhầy trong dịch vị có độ nhớt nhất định, nếu độ nhầy gia tăng có thể do nuốt nước bọt xuống, đờm từ vùng hầu mũi, do ứ đọng hoặc viêm dạ dày.

Các loại dịch vị

Để hiểu được chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì cũng cần hiểu về các loại dịch vị. Thông thường dịch vị sẽ nằm ở vùng thân và đáy dạ dày do chủ yếu được các tuyến nằm ở niêm mạc tại đây bài tiết. Tùy vào thành phần dịch tiết mà các tuyến này có thể được phân chia thành hai nhóm:

-Tuyến vùng tâm vị và môn vị: nơi này có vai trò bài tiết chất nhầy giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày

-Tuyến vùng thận: đây là tuyến tiêu hóa chính của dạ dày và gồm 4 loại tế bào chính:

+ Tế bào chính: tiết ra pepsinogen, một dạng tiền enzym và lipase dạ dày.

+Tế bào viền: có nhiệm vụ bài tiết ra Acid clohydric (HCl) tác động lên pepsinogen và chuyển hóa chúng thành enzym Pepsin.

+Tế bào cổ tuyến: nhờ hoạt động phân bào mà đây là tế bào gốc của các loại tế bào khác. Các tế bào cổ tuyến có vai trò tiết ra chất nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi tác động ăn mòn của Acid do tế bào viền tiết ra.

+Tế bào nội tiết: các tế bào này tiết ra hormone gastrin nhằm kích thích hoạt động của tuyến vị.

Ngoài ra, niêm mạc dạ dày còn tiết ra HCO3- và một ít chất nhầy. Như vậy, có thể thấy trong dịch vị bản chất có tới 99,5% là nước, còn lại là các vật chất khô gồm các chất hữu cơ, các enzym và các chất vô cơ.

Các giai đoạn bài viết dịch vị

Dựa vào quá trình thức ăn được vận chuyển trong cơ thể mà hoạt động bài tiết dịch vị được chia làm 3 giai đoạn chính là giai đoạn đầu, giai đoạn dạ dày và giai đoạn ruột. Chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì, hãy cùng phân tích các giai đoạn bài tiết dịch vị để hiểu rõ hơn nhé.

Giai đoạn đầu:

Giai đoạn đầu là khi thức ăn chưa tiến vào dạ dày, tức là khi chúng ta đang nhịn đói. Lúc này, dịch vị được kích thích bởi các hoạt động nghĩ, nhìn, ngửi, nhai và nuốt thức ăn. Thức ăn càng ngon, đẹp mắt và có mùi hương hấp dẫn thì cơ thể càng được kích thích để tiết ra càng nhiều dịch vị giúp tiêu hóa thức ăn nhanh chóng hơn.

Hoạt động tiết dịch vị ở dạ dày trong giai đoạn này bao gồm cả phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện. Trong đó, tâm lý con người có tác động rất lớn tới hoạt động bài tiết dịch vị lúc ban đầu này.

Giai đoạn thức ăn đã vào dạ dày:

Khi thức ăn đã đi vào dạ dày, dịch vị sẽ bắt đầu được trộn lẫn với thức ăn. Lúc đó, dạ dày co bóp để nhào trộn và tiêu hóa thức ăn. Đồng thời, dạ dày khi được kích thích cũng sẽ gửi tín hiệu cho bộ phận phản xạ tại chỗ để giải phóng histamin và gastrin. Điều này sẽ giúp dịch vị tiếp tục được bài tiết trong suốt quá trình thức ăn trong dạ dày.

Ở trong giai đoạn thứ hai này, lượng dịch vị được tiết ra chiếm khoảng 70% lượng dịch vị của cả bữa ăn.

Giai đoạn thức ăn xuống ruột:

Giai đoạn này thức ăn đã được dạ dày tiêu hóa hết và được đẩy xuống ruột non làm tá tràng căng lên. Trong đó, Acid clohydric và các sản phẩm tiêu hóa chưa được hấp thu hết sẽ được đẩy xuống và các tuyến sinh acid vẫn sẽ tiếp tục giải phóng dịch vị.

Tuy nhiên, lượng dịch vị được tiết ra trong giai đoạn này khá ít, cụ thể chỉ chiếm khoảng 10% tổng lượng dịch vị tiết ra trong toàn bộ bữa ăn để thực hiện nốt các hoạt động tiêu hóa và hấp thu còn lại.

Chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì

Vậy nói tóm lại chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì đối với hệ tiêu hóa ở người? Dạ dày có thể tiêu hóa thức ăn dễ dàng nhờ sự tiết ra các loại men tiêu hóa acid trong dịch vị, sự tiết acid này có thể diễn ra từ lúc trẻ mới được sinh ra và đạt được tỷ lệ như người trưởng thành khi trẻ lên 2. Ngoài tác dụng chính là phân hủy và tiêu hóa thức ăn, các loại acid này có thể bào mòn và gây tổn thương tới niêm mạc dạ dày nếu tiếp xúc trực tiếp. Điều này có thể dẫn tới các vấn đề như viêm loét, xuất huyết dạ dày – tá tràng ở người.

Để bảo vệ niêm mạc dạ dày không bị tổn thương bởi men tiêu hóa và acid, các tế bào ở tuyến vùng tâm vị và môn vị bài tiết chất nhầy trong dịch vị. Điều này cũng giúp lý giải chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì. Chất nhầy trong dịch vị có bản chất là glycoprotein và mucopolysaccarid. Nhờ đó, chất nhầy sẽ tạo thành một màng bảo vệ có tính kiềm phủ lên toàn bộ niêm mạc dạ dày.

Trong điều kiện bình thường, nếu như chất nhầy, HCl và pepsin có sự bài tiết tương đương nhau thì các niêm mạc tại dạ dày sẽ không bị chịu tổn thương. Nếu chất nhầy được tiết ra ít hơn thì sẽ làm cho dạ dày vừa tiêu hóa thức ăn vừa bào mòn cả niêm mạc của chính nó. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới bệnh viêm loét dạ dày.

Ngoài tác dụng bảo vệ niêm mạc, chất nhầy còn bao bọc lấy thức ăn và giúp chúng có thể được vận chuyển dễ dàng hơn trong hệ thống tiêu hóa trong cơ thể.

Bài viết trên đã lý giải vấn đề chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì và các kiến thức hữu ích về dịch vị dạ dày. Các bạn đọc còn bất cứ vấn đề thắc mắc nào vui lòng liên hệ tới phòng khám Hưng Thịnh thông qua số điện thoại 0386-977-199 hoặc nhấn vào mục nhắn tin phía dưới để nhận được sự tư vấn đến từ các chuyên gia nhé.